Trà Việt Nam 2023–2024: Hành trình vượt khó và khẳng định vị thế trên thị trường thế giới
1. Một năm nhiều biến động
Năm 2023, ngành trà Việt Nam trải qua không ít thách thức. Xuất khẩu chỉ đạt khoảng 121.000 tấn, tương đương 211 triệu USD, giảm gần 17% về sản lượng và 11% về giá trị so với năm 2022. Đây là mức thấp nhất trong nhiều năm, phản ánh sự ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, sâu bệnh và đặc biệt là những biến động từ thị trường nhập khẩu ngày càng khắt khe.
Tuy nhiên, bước sang năm 2024, ngành trà đã có sự trở lại đầy mạnh mẽ. Tính đến tháng 11, Việt Nam đã xuất khẩu hơn 132.000 tấn, trị giá 234,7 triệu USD – tăng tới 25% về lượng và gần 27% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Giá xuất khẩu bình quân cũng đạt ~1.765 USD/tấn, cho thấy tín hiệu tích cực về sức cạnh tranh.
2. Nguyên nhân và yếu tố tác động
Sự biến động của ngành trà chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố:
- Khí hậu và mùa vụ: Năm 2023, thời tiết bất thường khiến năng suất giảm, chất lượng lá trà không đồng đều.
- Thị trường toàn cầu: Xu hướng tiêu dùng trà cao cấp, hữu cơ và những quy định nhập khẩu nghiêm ngặt buộc doanh nghiệp Việt phải nâng tiêu chuẩn sản xuất.
- Công nghệ và chế biến: Phần lớn trà Việt vẫn xuất khẩu ở dạng thô, giá trị thấp hơn so với các quốc gia đã xây dựng thương hiệu mạnh như Nhật Bản hay Sri Lanka
Biểu đồ sản lượng xuất khẩu trà Việt Nam 2017–2024
📉 2023 giảm mạnh xuống 121K tấn, mức thấp nhất nhiều năm.
📈 2024 bật tăng trở lại 132K tấn (tới T11).
3. Hướng đi bền vững – Từ sản lượng sang chất lượng
Nếu trước đây, ngành trà Việt Nam được biết đến với lợi thế diện tích và sản lượng, thì nay, chất lượng và thương hiệu mới là chìa khóa. Việc hình thành vùng nguyên liệu tập trung, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế, phát triển các dòng trà cao cấp như Ô Long, sen, Shan tuyết… sẽ giúp nâng tầm giá trị.
Đặc biệt, thương mại điện tử và các kênh xuất khẩu trực tuyến đang mở ra cơ hội lớn để trà Việt tiếp cận thị trường khó tính như EU, Mỹ, Nhật. Đây chính là con đường để sản phẩm không chỉ đi xa hơn, mà còn “đi sâu hơn” trong tâm trí người tiêu dùng quốc tế.
4. Tín hiệu lạc quan và kỳ vọng tương lai
Theo dự báo, đến năm 2030, Việt Nam có thể xuất khẩu khoảng 136.500 tấn trà, chiếm tới 80% sản lượng nội địa, với kim ngạch vượt 250 triệu USD. Quan trọng hơn, nếu xây dựng được thương hiệu mạnh, trà Việt Nam hoàn toàn có thể vươn lên như một “quốc trà” được thế giới công nhận, tương tự như Darjeeling (Ấn Độ) hay Uji (Nhật Bản).
Ngành trà Việt Nam đang viết tiếp câu chuyện của mình: từ một “nền nông sản truyền thống” trở thành “thương hiệu quốc gia” trên bản đồ thế giới. Những con số tăng trưởng của năm 2024 không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, mà còn là minh chứng cho bản lĩnh vượt khó và khát vọng khẳng định giá trị của trà Việt.
Mỗi chén trà không chỉ kết tinh từ đất trời, khí hậu, mà còn chứa đựng niềm tin: “Trà Việt tinh hoa bản địa, khát vọng vươn xa”.
Thêm bình luận